top of page
KAPELUSZE WYBRANE stryt rgb.png
ł22.JPG

 W nadpopradzkiej gwarze (nie tylko) strycić się to tyle co się spotkać, zejść, a śtryt to spotkanie. I tak już od 2012 spotykają się górale i letniki, a przede wszystkim owczarze z różnych okazji. Czasem na festynie, na którym można posłuchać pasterskiej muzyki, spróbować syra czy oscypka, przyglądnąć się różnym nadpopradzkim śpasom: jak się babę w parycie nosi, kręci powrósła ze siana, pucy oscypki, czy strzyże owce. A czasem strycoma sie by porozmawiać o owczarskich problemach, poszukać rozwiązań dla nich i porozmawiać w węższym pasterskim gronie.                   

Bo to u nos- słynnom „Śtrycie”

Baby nosi sie w parycie

Tu se pojys i popijes

I uciechy to uzyjes

Teroz cepry i letnicy

Jadom na „Śtryt” do Łomnicy!!!!!

kółeczko akademia.jpg

śtryt A.D 2012 Łomnica Zdrój 

Pierwszy śtryt pasterski pojawił się ze dziwienia, zdziwienia tym , że wśród górali nadpopradzkich żywe są tradycje owczarskie, a nie ma żadnej imprezy która do pasterstwa nawiązuje. Na pierwszym śtrycie stryciło się blisko 1000 osób, to nas zmobilizowało do dalszego działania.

kółeczko akademia.jpg

śtryt A.D 2013 Łomnica Zdrój 

2 sierpnia nadpopradzcy górale strycili się z idącym z Redykiem Karpackim w Łomnicy Zdroju na „Śtrycie u nadpopradzkich pastyrzy”. Na to pasterskie spotkanie mieszkańców i letników trombitą zwołał regionalista Edward Grucela. Zaraz po tym na scenie rozpoczął się konkurs gry na instrumentach pasterskich „Wałasi ojce nasi”, a w plenerze pokazy pracy  pasterskiej i blok zabaw i gier skierowany specjalnie do dzieci i młodszej młodzieży. Strytowi towarzyszył Nadpopradzki Jarmark na którym artyści ludowi prezentowali swój dorobek twórczy. Można było również popróbować  smacznej,  właściwej dla regionu górskiego żywności, która zwykle opiera się produktach gospodarki pasterskiej.  W jarmarku wezieli udział rzemieśnicy wytwarzający instrumenty ludowe okaryny gliniane i rogowe, fujarki i fujary, wrzescoki i inne instrumenty pasterskie. Przez cały czas łomniconski baca Władysław Szwala ze swoimi juhasami wprowadzał w tajniki owczarstwa.  Towarzystwo Miłośników Piwnicznej,  pod namiotem zorganizowało małe muzeum narzędzi pasterskich. Odbyło się też "Mocówanie wsi nadpopradzkich"  o „złotego baraniego roga”, nagrodę starosty nowsądeckiego wysokości 1 tys. złotych wywalczyli mieszkańcy Młodowa i Głębokiego.  Do konkurstu stanęli też duchowni w konkursie „Dobrego Pasterza” czyli wyścigu z owcą na ramionach. W Łomnicy śtryciuły się też zespoły i kapele folklorystyczne „Dolina Popradu”, „Błankowiany”, „Dzieci Łomnicy”, zagrali też gospodarze kapela „Piyrogi Łomnicońskie”.  Po wszystkim przy watrze pasterskiej do białego rana można było pośpiewać i pohulać góralskie tańce.

kółeczko akademia.jpg

śtryt A.D 2015 Piwniczna Zdrój 

Śtryt na św. Mikołaja nawiązał do dawnej tradycji, gdy 6 grudnia owczarze przynosili do kościoła w darze runo owcze.  Po sumie kobiety brały wełnę przędły i plotły z nich skarpetki, albo tkały sukno dla ubogich lub na potrzeby kościoła.  Dlatego w 2015 r. strycili się pasterze w kościele w Piwnicznej. Wówczas to dokonali aktu zawierzenia św. Mikołajowi patronowi owczarzy i wilków.  Akt zawierzenia napisany przez Wandę Łomnicką-Dulak w imieniu wszystkich owczarzy przeczytała Barbara Szwala, córka łomniczańskiego bacy. 

stryt plakat.jpg
zawierzenie owczarzy.jpg
IMG_3427.JPG
IMG_3440.JPG
IMG_3431.JPG
kółeczko akademia.jpg

śtryt A.D 2016 Obidza - Piwniczna

Obidza - to, wysoko położony (ponad 900 m n.p.m.) przysiółek Piwnicznej, na turystycznym szlaku do Szczawnicy. 25 i 26 czerwca na Obidzy odbył się kolejny Śtryt Pasterski, tym razem w ramach projektu "Święto Karpat". Była to impreza edukacyjno - rekreacyjna poświęcona karpackim zwyczajom Nocy Świętojańskiej oraz popularyzacji, zwłaszcza wśród młodzieży, umiejętności gry na trombitach i innych instrumentach pasterskich. W starej chałupie krytej jeszcze gontem na czterospadowym dachu zorganizowana została wystawa przypominająca postać Edwarda Gruceli, zmarłego w maju 2015 r. artysty, muzyka i rzeźbiarza, twórcy piwniczańskiego zespołu "Dolina Popradu". Na Obidzę można było dotrzeć z własnym namiotem, aby całą noc pohulać do muzyki granej przez żywiecką kapelę "Dudy Skrzypce", a  w niedziele 26.06. o godz. 9.00 . zasiąść do pasterskiego śniadania na trawie, w towarzystwie czarnych owiec.

2016_radio_Kraków.JPG

zapowiedź spotkania z Radia Kraków

kółeczko akademia.jpg

śtryt A.D. 2020 Wierchomla 

W tym roku Stryt pasterski przybiera formę kilkudniowego festiwalu złożonego z warsztatów, pokazów owczarskich i rzemieślniczych,  konkursu gry na instrumentach pasterskich "Wałasi ojce nasi" i na "Nojdrycniejsom Cornom uOwco",  Karpackiego Jarmarku Pasterskiego, warsztatów tanecznych i występów zespołów regionalnych z Sądecczyzny, Podhala, Żywiecczyzny, Słowacji, Pasterskiego Ogniska połączonego z gawędą etnografa o zwyczajach owczarskich i opowieściach miejscowych o tym jakie to dziwy na bacówce można  było onegdaj spotkać. 

PIYKNIE PYTOMA 

termin:  18 do 22 września. 

miejsce: Wierchomla  (10 km od Piwnicznej w stronę Krynicy) na placu przy hotelu Wierchomla Ski& Spa oraz na wierchomlańskim stoku 

kółeczko akademia.jpg
kółeczko akademia.jpg
kółeczko akademia.jpg

Konkurs gry na instrumentach pasterskich

dla dzieci i młodzieży "Wałasi ojce nasi"

sobota 19 września, godz. 18 - 20,

plac przed hotelem Wierchomla

trombity rytro.jpg

konkurs na „Nojdrycniejsom Cornom uOwco”

sobota 19 września, godz. 18 - 20,

plac przed hotelem Wierchomla

Czarna owca to wizytówka mieszkających w Beskidzie Sądeckim Czarnych Górali. Gazda który miał czarne owce był bardziej poważany jak ten z białymi. Honorowy patronat nad konkursem objął dr Krzysztof Duda dyrektor Instytutu Zootechniki w Krakowie - Balice.

Regulamin konkursu na Nojdrycniesom Cornom uOwco

I  Celem konkursu jest promocja hodowli barwnej owcy górskiej oraz wzmocnienie wyrosłych z owczarstwa tradycji karpackich górali.

II Organizatorem konkursu jest Stowarzyszenie „Górale Karpat”

III Konkurs odbywa się 19 września w Wierchomli podczas Strytu Pasterskiego

IV W konkursie mogą wziąć udział wszystkie owce, barany i jagnięta rasy górskiej barwnej zarówno z hodowli zachowawczych jak i towarowych.

III Najdyrcnieso – ten przymiotnik w gwarze nadpopradzkich górali oznacza cechę witalności, postawności i ładnego wyglądu, a także pewnego sprytu. Te niewymierne cechy będą przez jury oceniane w konkursie.

IV Przewiduje się przyznanie jednej nagrody Grand Prix i dowolną ilość  nagród pierwszych, drugich, trzecich, oraz wyróżnienia. Decyzje jury są nieodwołalne.

V Hodowcy owce dostarczają sami i ponoszą pełną odpowiedzialność za zwierzęta podczas konkursu.

VI Udział w konkursie oznacza wyrażenie zgody na przetwarzanie danych osobowych oraz rozpowszechnienie swojego wizerunku na filmach i materiałach zrobionych poczas konkursu.

VIII Udział w konkursie należy zgłosić organizatorom do 9 września mailowo czarnygorol@wp.pl lub telefonicznie 792 309 746.

czarna owca.jpg
DSC_1032.JPG

warsztaty tańca tradycyjnego:

sobota 19 września, godz. 18 - 20,

plac przed hotelem Wierchomla

Góralski, dookoła, krzyżok, i poleczka to tańce kojarzone z góralszczyzną, ale w Karpatach hulali też oberka i warszawiankę. Na warsztatach będzie można postawić pierwsze kroki tańców góralskich

  

grające_rurki1.JPG
kółeczko akademia.jpg
kółeczko akademia.jpg

warsztaty muzyczne i plastyczne: Grające rurki  & Pierwsze  - plastyczne  - kroki małego owczarza

niedziela 20 września od godz. 10 do17,

restauracja "pod wyciągiem"

Materiałem z jakich górale robili instrumenty było to, co było pod ręką, najczęściej drewno z bzu czarnego. Dziś wokół siebie mamy plaskik i pokażemy jak zamienić go w instrument grający.

Na warsztatach plastycznych dzieci będą mogły się oswoić z czarnymi owieczkami robiąc swoje własne stado.  

kółeczko akademia.jpg

warsztaty obróbki wełny:

"Od skubonio do plecionio"

poniedziałek 21 września od 10  do 17

restauracja "pod wyciągiem"

Runo każdej owcy to złote runo, niestety dziś niedocenianie, a tak proste w obróbce, że każdy może jej spróbować. W poniedziałek wprowadzimy w arkany skubania, gręplowania, przędzenia wełny i tkania czapek i rękawic furmańskich. Najmłodsi wypróbują swoje umiejętności wyplatając z wełny barwne zwierzątka.    

owieczki sabiny 2.jpg
owieczki sabiny 1.jpg
Joanna Wnęk 5.JPG
sowa tkana.jpg
kółeczko akademia.jpg
kółeczko akademia.jpg
kółeczko akademia.jpg

warsztaty zielarskie i serowarskie:

"Smuzek plecionio i syra puconie"

wtorek 22 września od 10 do17,

restauracja "pod wyciągiem"

Smużki to pradawna technika plecenia z ziół mini warkoczyków które następnie są spalane. Unoszący się aromat wpływa korzystnie na drogi oddechowe, na miłość na nienawiść łagodzi depresję et.c, Dodatkowo warsztatowicze dowiedzą się jak przygotować herbatę na zimę z wierzbówki kiprzycy i innych roślin.

W tajniki serów dojrzewających wprowadzi nas miejscowa gazdyni. Pokaże kolejne etapy warzenia sera, które trwają ponad 4 godziny: rozpocznie się podgrzewaniem mleka, dodawaniem bakterii, podpuszczki (wszystko w odpowiednim czasie), przenoszeniem skrzepu do koszyczków. Będą to twarożki kwasowo-podpuszczkowe, gouda i niezwykle dekoracyjny, bo z płatkami kwiatów nieżywiec. ​

​​

pucenie oscypka.png

warsztaty budowania fujary pasterskiej 

18 - 22 września , Hotel Wierchomla

restauracja "pod wyciągiem"

na warsztaty obowiązują zapisy tel. 792 309 746

dla wszystkich 

wykłady o instrumentach Karpackich

18 września godz. 18.00 Hotel Wierchomla

19 września godz. 17.00 plac przy hotelu

20 września godz 10.00 restauracja "pod wyciągiem"

Karpacki Jarmark Pasterski

sobota 19 września od 14 - 19,

plac przed hotelem Wierchomla

Jarmark na którym hodowcy owiec i kóz, rzemieślnicy i twórcy ludowi, których działalność osadzona jest w kręgu wołoskiej kultury, zaprezentują swoje wyroby niezbędne przy prowadzeniu wypasu przedmioty: czerpaki, puciery, laski pasterskie, produkty owcze i kozie: wołoskie sery, skóry baranie, produkty zrobione z wełny owczej (swetry, czapki, skarpety, rękawiczki)  instrumenty ludowe: dudy, piszczałki, złóbcoki, okaryny drumle i inne obszary sztuki ludowej – rzeźba, malarstwo na szkle W ramach Jarmarku na stoiskach twórców i przestrzeni wspólnej odbywać się będą pokazy, warsztaty i degustacje w tym m.in.” pokaz dojenia i strzyżenia owiec, pucenia oscypka, pokaz przędzenia wełny na kołowrotku i wrzecionie, robienia łapawic i czapek góralskich w unikatowej technice tkackiej wykorzystującej do tego specjalne krosna przestrzenne, koronki klockowej i makat, 

fujara 2.jpg
kwiotki.jpg